Czy fluor chroni nasze zęby przed erozją?
Prof. Ewa Iwanicka-Grzegorek: Zatem porozmawiamy dzisiaj na temat erozji, czyli ubytków twardych tkanek zęba pochodzenia niepróchnicowego. Polega to na powierzchniowym rozpuszczaniu twardych tkanek zęba pod wpływem obecnych w jamie ustnej kwasów, nie pochodzących z aktywności metabolicznej bakterii kariogennych, które znajdują się w jamie ustnej. Jest to działanie chemiczne kwasów przede wszystkim pochodzących z pokarmów, z tego co jemy i są to pokarmy, bardzo często owoce, owoce cytrusowe, różne warzywa o niskim pH - jeśli mówimy o pokarmach, są to napoje gazowane, napoje energetyzujące. Ale, do przyczyn powstawania erozji zaliczamy również schorzenia ogólnoustrojowe i tutaj takim schorzeniem wiodącym jest anoreksja, bulimia, ale także bardzo nasilony refluks przełyku.
Jeśli chodzi o erozję, również czynniki środowiskowe mają ogromny wpływ, np. zawodowi pływacy cierpią na erozję, również osoby pracujące w szeroko pojętym przemyśle chemicznym, przebywające w oparach gazów takich jak siarkowego, czy azotowego.
A zatem jaki jest, tak naprawdę mechanizm działania fluorku cyny, który powinien działać i profilaktycznie i leczniczo jeśli chodzi o erozję?
Dr Adam Kolenda: Słusznie, należy tutaj wspomnieć przede wszystkim o pH krytycznym dla rozpuszczania twardych tkanek zęba. pH krytyczne dla hydroksyapatytu wynosi 5,5 natomiast dla fluoroapatytu wynosi 4,5.
Ważnym czynnikiem jest stosowanie past zawierających fluor i inny składnik, który pomaga w zapobieganiu erozji. Jak wiemy, fluorki remineralizując szkliwo i zębinę zwiększają odporność na środowisko kwaśne poprzez wytrącanie na powierzchni twardych tkanek zęba fluoro- i hydroksyapatytu.
E.I-G: No dobrze, ale w takim razie, czy każdy związek fluorkowy? A może tu mówimy o jakimś specjalnym związku fluoru, jeżeli tak to z czym?
A.K: Jeśli chodzi o same jony fluorkowe, każdy związek fluoru, który posiada, zawiera w sobie zjonizowany fluor o odpowiednim stężeniu co najmniej 1100 ppm. Natomiast, jeśli chodzi o dodatkowe działanie, mówimy tutaj o jonach cyny, które wbudowując się w powierzchniową warstwę szkliwa oraz zębiny, zastępując atom wapnia, tworzą tą taką trudno rozpuszczalną warstwę chroniącą ząb przed dalszymi atakami egzogennych kwasów.
Jony cyny zapobiegają dalszemu powstawaniu erozji na dwa sposoby. W pierwszym przypadku wbudowują się w powierzchniową warstwę szkliwa, zastępując atom wapnia w hydroksyapatycie, a w drugim przypadku, z jonami pochodzącymi ze śliny, wytrącają się na powierzchni twardych tkanek zęba, tworząc rodzaj warstwy ochronnej i trudno rozpuszczalnej dla egzogennych kwasów, co niejako - obniżając krytyczne pH twardych tkanek zęba - zapobiega dalszemu powstawaniu erozji.
E.I-G: Zatem, podsumowując możemy powiedzieć, że przewagę działania fluorku cyny nad fluorkiem sodu, czy monofluorofosforanem upatrujemy w tworzeniu silniejszych niż w przypadku innych fluorków, połączeń z wolnymi jonami wapniowymi lub fosforanowymi w szkliwie.
Następne spotkanie będzie poświęcone działaniu antybakteryjnemu fluorku cyny.
Była to audycja czwarta z cyklu edukacyjnego prowadzonego wspólnie z Instytutem Blend-a-med Oral-B
================